Μετά από πολλούς μήνες το ΣτΕ ανακοίνωσε και επίσημα την απόφασή του όσον αφορά στο ΝΟΚ2012 και συγκεκριμένα για τα άρθρα που είχαν κάνει χρήση οι άδειες, εναντίων των οποίων είχαν ασκηθεί προσφυγές. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το ΣτΕ αποφάνθηκε για τη συνταγματικότητα συγκεκριμένων άρθρων που είχαν χρησιμοποιηθεί σε συγκεκριμένες άδειες και όχι για το σύνολο των άρθρων του ΝΟΚ.
Στη δημοσίευση της απόφασης διευκρινίζεται ότι εκκρεμούν και άλλες υποθέσεις με οικοδομικές άδειες στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων διατάξεων του ΝΟΚ. Είναι κρίσιμο λοιπόν να γίνει κατανοητό ότι η συγκεκριμένη απόφαση είναι η αρχή και όχι το τέλος της όλης αμφισβήτησης του ΝΟΚ. Στην ανακοίνωσή του το ΣτΕ αναφέρεται σε άρθρα που θα κριθούν το επόμενο διάστημα, όπως αυτά που αφορούν στα υπόσκαφα αλλά και η επέκταση υπογείων εκτός περιγράμματος για θέσεις στάθμευσης μεταξύ άλλων.
Με άλλα λόγια δηλαδή η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια συνεχίζονται καθώς ανά πάσα στιγμή άλλα άρθρα και διατάξεις του ΝΟΚ 2012 μπορεί να κριθούν αντισυνταγματικά και να ακυρωθούν εκ νέου άδειες που θα εκδοθούν και οι οποίες θα κάνουν χρήση άρθρων που ακόμα δεν έχουν κριθεί από το ΣτΕ.
Ουσιαστικά, όπως έχουν τα πράγματα σήμερα δεν υπάρχει οικοδομικός κανονισμός στην Ελλάδα που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για την μελέτη και έκδοση νέας άδειας δόμησης καθώς το ΣτΕ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να καταργήσει στο άμεσο μέλλον διάφορα άρθρα του ΝΟΚ 2012 .
Τα «παράλογα» της απόφασης
Η πολυαναμενόμενη επίσημη ανακοίνωση του ΣτΕ τελικά δεν ήταν κάτι παραπάνω από ένα πιο καλογραμμένο κείμενο του αρχικού δελτίου τύπου.
Αναρωτιέται κανείς γιατί έπρεπε να περιμένει η αγορά και όλοι οι ενδιαφερόμενοι 45 μέρες απλά για να διευκρινιστεί τι θεωρείται έναρξη εργασιών και για ποιους ισχύει η συγκεκριμένη απόφαση.
Η απόφαση έχει αρκετά σημεία που προκαλούν εντύπωση ως προς τη λογική που ακολούθησε το συμβούλιο. Για παράδειγμα καταργείται το άρθρο 25 παράγραφος 1 που έδινε προσαύξηση 5% στο συντελεστή δόμησης για κτίρια ενεργειακής κλάσης Α+. Δεν καταργήθηκε όμως το άρθρο 25 παραγραφος 2 που δίνει προσαύξηση συντελεστή δόμησης +10% για κτίρια ενεργειακής κλάσης Α++.
Πρόκειται για διατάξεις που είχαν σαν σκοπό να ελαχιστοποιήσουν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τις ενεργειακές ανάγκες των κτιρίων.
Συγκεκριμένα στα άρθρα αυτά του ΝΟΚ 2012, η προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια καταλάμβανε κεντρικό ρόλο, με δεδομένο ότι το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και πάνω από το 30% των εκπομπών ρύπων προέρχεται από τα κτίρια. Ενδεικτικά, ένα κτίριο κατηγορίας Α+ έχει κατανάλωση στο 33% του κτιρίου αναφοράς ενώ ένα κτίριο ενεργειακής κλάσης Α++ στο 16% του κτιρίου αναφοράς. Αντίστοιχα, ένα κτίριο υψηλών ενεργειακών αναγκών και κατανάλωσης κατανάλωσης, κλάσης Η καταναλώνει περισσότερο από 270% σε σχέση με το κτίριο αναφοράς.
Στην πράξη τα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί πριν τον κανονισμό θερμομόνωσης του 1979 είναι ανήκουν στις κατηγορίες Ζ και Η. Από την περίοδο που άρχισε να ισχύει ο Κανονισμός Θερμομόνωσης (1981-2010), τα κτίρια βελτιώθηκαν ενεργειακά και κατατάσσονται στις ενεργειακές κλάσεις από Ζ έως και Γ, εφ’ όσον έχουν τηρηθεί στο ακέραιο οι κανονισμοί.
Με λίγα λόγια, σε πραγματικά νούμερα ένα παλαιό κτίριο κλάσης Ζ,Η καταναλώνει περίπου 10 φορές περισσότερη ενέργεια σε σχέση με ένα κτίριο κατηγορίας Α+ και περίπου 20 σε σχέση με ένα κτίριο Α++. Η ύπαρξη εκατοντάδων χιλιάδων παλαιών κτιρίων σε όλη τη ώρα, προκαλούν τεράστια ζημιά και καταστρέφουν το περιβάλλον. Η ανάγκη αντικατάστασης των παλαιών ρυπογόνων κτιρίων με νέα κτίρια υψηλής ενεργειακής κλάσης είναι αδήριτη και επιτακτική.
Παρόλα αυτά το ΣτΕ έκρινε ότι τα κίνητρα για δημιουργία κτιρίων που θωρακίζουν το περιβάλλον και έχουν δέκα ή είκοσι φορές λιγότερο ενεργειακό αποτύπωμα αντιτίθενται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος.
Ας δούμε τι ακριβώς λέει το άρθρο 24. “1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Oικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον.
**2. H χωροταξική αναδιάρθρωση της Xώρας, η διαμόρφωση, η ανάπτυξη, η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Kράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. Oι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης. Η σύνταξη εθνικού κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους.”
Στο άρθρο 1, λέει ότι για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά μέτρα. Στο δε άρθρο 2 ότι το κράτος ρυθμίζει τη χωροταξική αναδιάρθρωση διαμόρφωση ανάπτυξη και πολεοδόμηση της χώρας με σκοπό να εξασφαλίζονται καλύτεροι όροι διαβίωσης. Που αντίκειται ακριβώς στα παραπάνω το άρθρο 25 (παρ 1 και 2) που δίνει κίνητρα για να φτιάχνουμε κτίρια από 10-20 φόρες χαμηλότερης κατανάλωσης από την πλειονότητα των υφισταμένων κτιρίων στη χώρα;
Επίσης σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣτΕ, το σύστημα των κινήτρων του Ν.Ο.Κ. αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος όχι εξαιτίας του περιεχομένου των επίμαχων διατάξεων, οι οποίες δεν είναι, από μόνες τους αντισυνταγματικές, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση από τους ισχύοντες με βάση το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης. Συνεπώς, οι Δήμοι οι οποίοι ξεσηκώθηκαν ενάντια στο ΝΟΚ, και είναι η προϊστάμενη αρχή των Υπηρεσιών Δόμησης, θα μπορούσαν να κάνουν χρήση των διατάξεων αυτών κατά το δοκούν, με βάση τις ανάγκες της κάθε περιοχής.
Όπως αναφέρει η απόφαση, «με τις διατάξεις αυτές παρέχεται στις υπηρεσίες δόμησης η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες κατ’ απόκλιση από τους ισχύοντες με βάση το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης». Ουσιαστικά δηλαδή το ΣτΕ ρίχνει την ευθύνη στους Δήμους και στις υπηρεσίες δόμησης που έκαναν χρήση αυτής της δυνατότητας. Είναι προφανές ότι σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, όσοι θίγονται από αυτή την απόφαση θα στραφούν καταρχήν κατά των ΥΔΟΜ και των Δήμων. Ένα ακόμα ενδιαφέρον σημείο είναι το γεγονός ότι στην απόφαση του ΣτΕ δε γίνεται αναφορά στην πρόβλεψη του νομοθέτη του ΝΟΚ 2012 για την αποφυγή της οριζόντιας ανεξέλεγκτης χρήσης των άρθρων. Συγκεκριμένα στο ΝΟΚ 2012 προβλέπεται η χρήση των άρθρων να μη γίνεται απευθείας από τις υπηρεσίες δόμησης και τους μηχανικούς οριζόντια, αλλά κατόπιν έγκρισης αρμοδίου συμβουλίου αρχιτεκτονικής της περιοχής που εξετάζει κατά περίπτωση την έγκριση της εφαρμογής των άρθρων ή όχι λαμβάνοντας υπόψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής.
Ένα άλλο σημείο με μεγάλο ενδιαφέρον είναι η διευκρίνηση της ανακοίνωσης του ΣτΕ όσον αφορά στο ποιους αφορά αυτή η απόφαση.
Με βάση την απόφαση του, το ΣτΕ κρίνει ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει έως και τις 11.12.2024, ημερομηνία κατά την οποία το Δικαστήριο, δια του Προέδρου, προέβη σε ανακοίνωση του περιεχομένου της απόφασης. Με βάση την απόφαση ξεκαθαρίζεται και το τι θεωρείται έναρξη εργασιών, ώστε να μην γίνονται παρερμηνείες και να αφήνονται και “παράθυρα” για οικοδομές που ακόμα βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.
Συγκεκριμένα, ως έναρξη υλοποίησης των οικοδομικών αδειών νοούνται οι εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως, μεταξύ άλλων, α) με τη γνωστοποίηση, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, της έναρξης των εργασιών εκσκαφής σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, β) με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του ΕΦΚΑ κ.ο.κ., εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων γίνει έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Η γνωστοποίηση έναρξης οικοδομικών εργασιών γνωστοποιείται/κοινοποιείται στο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία πριν την έναρξη του Τεχνικού / Οικοδομικού Έργου.
Με βάση την κείμενη νομοθεσία και τον ΕΦΚΑ, οι ΑΠΔ μπορούν αν κοινοποιούνται εγκαίρως έως και την τελευταία μέρα του επόμενου μήνα. Δηλαδή για εργασίες που έγιναν το Νοέμβριο, ο νόμος δίνει τη δυνατότητα υποβολής ΑΠΔ έως και το τέλος του επόμενου μήνα. Το ΣτΕ όμως ορίζει ως καταληκτική κρίσιμη ημερομηνία την 11η Δεκεμβρίου, αδιαφορώντας για τις ισχύουσες διατάξεις και την πρακτική της αγοράς.
Συγκεκριμένα ο ΕΦΚΑ βάση του «υπ’ αρ. 718261/05-12-2023 Γενικό Έγγραφο e-ΕΦΚΑ» ορίζει ξεκάθαρα το διάστημα κατά το οποίο πρέπει να γίνεται η υποβολή των ΑΠΔ, και συγκεκριμένα για το Νοέμβριο του 2024 η περίοδος υποβολής είναι από 1/12 έως 31/12 2024 ενώ για το Δεκέμβριο του 2024 από 1/1 έως 31/1/2025.
Σύμφωνα με το ΣτΕ, εφόσον κάποιο από τα παραπάνω έχει πραγματοποιηθεί έως τις 11 Δεκεμβρίου του 2024, τότε η οικοδομή μπορεί να ολοκληρωθεί με βάση τα στοιχεία της άδειας, δηλαδή με βάση και τα όποια “μπόνους” έχουν αξιοποιηθεί. Στην πράξη, όσες οικοδομές έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται μέχρι τη συγκεκριμένη ημερομηνία, εφόσον μπορούν να το αποδείξουν, θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν απρόσκοπτα. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι για να γίνει οποιαδήποτε εργασία εκσκαφής σχεδόν σε όλη την Ελλάδα απαιτείται η έγκριση εκσκαφών από την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία καθώς και η παρουσία αρχαιολόγου, είναι πολλές οι άδειες που θα ακυρωθούν επειδή πολύ απλά δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης από την αρχαιολογία. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα υποστελεχωμένη υπηρεσία που καλείται να υποστηρίξει ένα τεράστιο όγκο δουλειάς με λίγο προσωπικό. Είναι γνωστό ότι απαιτείται πολύ μεγάλο διάστημα τόσο για να γίνουν οι αρχικές δοκιμαστικές τομές όσο και για να ολοκληρωθεί ο έλεγχος από την αρχαιολογία. Τι φταίνε λοιπόν όσοι είχαν υποβάλει αίτηση στην αρχαιολογία αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία ελέγχου και η έγκριση εκσκαφών από την υπηρεσία και δεν μπόρεσαν εγκαίρως να ξεκινήσουν εργασίες εκσκαφών;
Επίσης σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ «Εκκρεμείς κατά την 11.12.2024 δίκες δεν καταλαμβάνονται από τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας μόνο τους διαδίκους των συγκεκριμένων υποθέσεων». Δηλαδή το ΣτΕ μας λέει ότι σε ένα κράτος δικαίου, εάν σε δύο πανομοιότυπα όμορα οικόπεδα εκδόθηκαν 2 άδειες που έκαναν χρήση στα ίδια μπόνους και διατάξεις, εφόσον στη μία υπήρχε μία διαμάχη με κάποιον τρίτο, θα τη γκρεμίσουμε ενώ τη διπλανή της πολυκατοικία που είχε την τύχη να μην γίνει κάποια προσφυγή την αφήνουμε ως έχει. Ουσιαστικά δηλαδή, δύο πολίτες που έκαναν χρήση του ίδιου νόμου, των ίδιων διατάξεων κρίνονται με διαφορετικούς όρους και τιμωρούνται κατά το δοκούν.
Πρόκειται για κατάφορη αδικία και κατάλυση του δικαιώματος της ίσης αντιμετώπισης από το νόμο παρόλο που η ανακοίνωση αναφέρει: «το Δικαστήριο προέβη σε στάθμιση αφενός του δημοσίου συμφέροντος,και, αφετέρου των αρχών της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της εμπιστοσύνης των διοικουμένων που οικοδόμησαν, εμπιστευθέντες το νομοθετικό καθεστώς και τα θεσπισθέντα κίνητρα του ν. 4067/2012, και που απέκτησαν καλοπίστως εμπράγματα δικαιώματα επί των εν λόγω ακινήτων». Πώς ακριβώς γίνεται αυτό όταν κάποιοι τιμωρούνται και κάποιοι όχι για το ίδιο ακριβός ζήτημα;
Λέει ακόμα το ΣτΕ στο διευκρινιστικό ερωτηματολόγιο που εξέδωσε ότι οι αποφάσεις της ολομέλειας δεσμεύουν: «Τυπικά μόνο τους διαδίκους των συγκεκριμένων υποθέσεων. Επειδή, όμως, η παρανομία των οικοδομικών αδειών οφείλεται σε αντισυνταγματικότητα του νόμου, οι αποφάσεις αυτές μπορούν να έχουν συνέπειες στη νομιμότητα όλων των αδειών που εκδόθηκαν με βάση τις διατάξεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Για τον λόγο αυτό, οι σημερινές αποφάσεις, με ρητή σκέψη τους, περιόρισαν τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας. Έτσι, οι άδειες για τις οποίες οι οικοδομικές εργασίες έχουν ξεκινήσει και, πολύ περισσότερο, έχουν ολοκληρωθεί, δεν μπορούν να ακυρωθούν ή να ανακληθούν εξαιτίας της αντισυνταγματικότητας αυτής».
Δεν διευκρινίζεται στην προκειμένη περίπτωση τι συμβαίνει με τις αναθεωρήσεις αδειών σε έργα που έχουν ξεκινήσει οι εργασίες και καταρχήν εξαιρούνται από την απόφαση του ΣτΕ. Τι συμβαίνει δηλαδή στην περίπτωση που πρέπει να γίνει αναθεώρηση κάποιας άδειας έργου που βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς η αναθεώρηση θεωρείται νέα διοικητική πράξη. Έως σήμερα σύμφωνα με το άρθρο 26 του νόμου 2831/2000 οι άδειες που έχουν νόμιμα εκδοθεί αναθεωρούνται με τους όρους δόμησης που ίσχυαν κατά την ημερομηνία έκδοσης της αρχικής άδειας. Μετά την απόφαση του ΣτΕ τι ακριβώς ισχύει;
Μία άλλη πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι οι άδειες που εκδόθηκαν σε οικόπεδα που υπήρχε κτίσμα και έπρεπε να προηγηθεί κατεδάφιση για την έναρξη εργασιών ανοικοδόμησης. Όταν λοιπόν έχει εκδοθεί άδεια κατεδάφισης και σε συνέχεια αυτής και άδεια Ανέγερσης, και έχουν ξεκινήσει οι εργασίες κατεδάφισης, αυτό δε θεωρείται έναρξη εργασιών; Ο ενδιαφερόμενος που κατεδαφίζει το οίκημα του για να κατασκευάσει νέο ακίνητο με βάση την άδεια που έχει εκδώσει και κάνοντας χρήση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ δεν θα έπρεπε να εξαιρείται; Πολύ δε περισσότερο για όσους έκαναν χρήση του άρθρου 10, όπου γινόταν ξεκάθαρη αναφορά στην τεχνική έκθεση της άδειας κατεδάφισης ότι το ακίνητο είναι χαμηλής ενεργειακής κλάσης και πληροί τις προδιαγραφές του νόμου ώστε να κατεδαφίζεται με σκοπό να γίνει χρήση των διατάξεων του άρθρου 10 για απόσυρση παλαιού κτιρίου και ανέγερση νέου κτιρίου υψηλής ενεργειακής κλάσης. Πώς τιμωρεί το ΣτΕ τον κάθε πολίτη που γκρέμισε το σπίτι του με βάση τα κίνητρα του νόμου, ακολουθώντας κάθε νόμιμη διαδικασία ορίζοντας ως έναρξη εργασιών τις εκσκαφές και όχι την έναρξη κατεδάφισης του υφισταμένου κτιρίου;
Είναι προφανές ότι η απόφαση του ΣτΕ έχει πάρα πολλά κενά και δημιουργεί τεράστια ανασφάλεια δικαίου.
Αυτά και άλλα πολλά καταδεικνύουν ένα διαχρονικό πρόβλημα τόσο των κυβερνήσεων όσο και των δικαστηρίων. Η άγνοια της καθημερινής πρακτικής και η έλλειψη σε βάθος γνώσης και κατανόησης τεχνικών ζητημάτων οδηγούν σε λάθος νόμους και λάθος αποφάσεις.
Ο ΝΟΚ δεν αφορά απλά σε μία διαμάχη αυτών που συμφωνούν και αυτών που διαφωνούν με τις διατάξεις του. Αφορά σε ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, βιωσιμότητα επιχειρήσεων, χιλιάδες θέσεις εργασίας, την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, την εμπιστοσύνη στην αγορά, την ασφάλεια δικαίου και την ισονομία αλλά και σε χιλιάδες δικαστικές διαμάχες που θα ακολουθήσουν.
Πώς θα λειτουργεί από τη Δευτέρα 27/1 η αγορά; Με ποιο νόμο θα εκδίδονται οι άδειες όταν το ΣτΕ ουσιαστικά προειδοποιεί ότι πιθανόν να κριθούν αντισυνταγματικές στο άμεσο μέλλον και άλλες διατάξεις του ΝΟΚ; Ποιος μηχανικός θα αναλάβει την ευθύνη να ξεκινήσει τη μελέτη μίας νέας άδειας και ποιος υπάλληλος ΥΔΟΜ την ευθύνη να την εγκρίνει; Ποιος ιδιοκτήτης, αγοραστής, κατασκευαστής ή επενδυτής θα προχωρήσει σε οποιαδήποτε δικαιοπραξία, αγορά πώληση, αντιπαροχή, σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας κλπ μέχρι να ξεκαθαρίσει τι είναι νόμιμο και τι όχι;
Η αβεβαιότητα για τις αποφάσεις του ΣτΕ που όπως ανακοίνωσε έπονται και πιθανόν να ακυρώσουν και άλλα άρθρα του ΝΟΚ καταστρέφει την Ελληνική κτηματαγορά και τον κατασκευαστικό κλάδο με τεράστιες συνέπειες στην οικονομία, ανεργία, στα προϋπολογισμένα έσοδα του κράτους από αυτόν τον κλάδο, στις περιουσίες των ιδιωτών και των επενδυτών, τη βιωσιμότητα μικρών και μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων.
Η όλη διαχείριση της υπόθεσης του ΝΟΚ τους τελευταίους 12 μήνες είναι κατά τη γνώμη μου λάθος, όπως λέει και η απόφαση, όχι στην ουσία των αποφάσεων αλλά στον τρόπο που πάρθηκαν και εφαρμόζονται. Είναι ξεκάθαρο ότι η συγκεκριμένη απόφαση και ο τρόπος εφαρμογής της αδικούν εκατοντάδες ιδιοκτήτες κατοικιών, οικοπέδων, κατασκευαστές και επενδυτές. Σε ένα κράτος δικαίου πρέπει να εξασφαλίζεται η ισονομία και η ασφάλεια δικαίου. Θα έπρεπε να έχουν προβλεφθεί μεταβατικές διατάξεις και μία περίοδος προσαρμογής ώστε να εξασφαλιστεί ισονομία. Επίσης θα έπρεπε να έχει καλυφθεί το κενό νόμου που δημιουργείται από την σε εξέλιξη αποδόμηση του ΝΟΚ 2012 ώστε να μπορούν όσοι έχουν έννομο συμφέρον να εκδίδουν νόμιμες και αμετάκλητες άδειες δόμησης.
Μετά την απόφαση του ΣτΕ, κάθε άδεια είτε αφορά σε ένα μικρό ιδιόκτητο σπίτι είτε σε ένα τεράστιο έργο όπως το Ελληνικό παραμένουν υπό αμφισβήτηση και αμφισβήτηση μαζί με τα άρθρα του ΝΟΚ.
Δεν είναι αργά κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, και δικαστική εξουσία να κάτσουν σε ένα τραπέζι, μαζί με τεχνοκράτες αλλά και ανθρώπους της αγοράς που γνωρίζουν ακριβώς τι συμβαίνει και να εκσυγχρονίσουν το ΝΟΚ με βάση τις σύγχρονες ανάγκες οικιστικής ανάπλασης αλλά και να βρεθεί μία λύση ώστε η απόφαση του ΣτΕ να μην αδικήσει κανέναν. Τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια σύμφωνα με όλους τους εμπλεκομένους θα αποτελέσουν τη λύση. Απαιτούν όμως χρόνια για να ολοκληρωθούν και πρέπει με κάποιο τρόπο εως τότε να λειτουργήσει με ασφάλεια η αγορά και να μπορέσουμε κάποια στιγμή να αντιμετωπίσουμε το τεράστιο θέμα της στέγασης στη χώρα.
Είναι ώρα για συναίνεση και όχι για διαμάχες.
* Ο Κώστας Κιολέογλου, REV, είναι Πολιτικός Μηχανικός, Ε.Μ.Π., MEng in Structural Engineering, N.T.U.A, MSc in Real Estate Investment and Finance, Heriot Watt University, Recognised Expert Property Valuer & European Valuer,Tegova