Υπάρχουν πολλοί τρόποι να γνωρίσουμε σε βάθος μια πόλη, είτε ζούμε σε αυτήν είτε όχι και ένας από αυτούς είναι η αποκρυπτογράφηση των οικημάτων της. Τα κτίρια διηγούνται την ιστορία των τόπων και των ανθρώπων και εκφράζουν τον πολιτισμό της εποχής στην οποία δημιουργήθηκαν, αφού μελετώντας τα παίρνουμε πληροφορίες για την κοινωνία και τις πολιτικοοικονομικές συνθήκες προηγούμενων χρόνων. Με βάση την ιδέα της ανάγνωσης του αστικού τοπίου, δημιουργήθηκε το Open House, ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής. Μια πρωτοβουλία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και διαδόθηκε σε πολλές πόλεις σε όλον τον κόσμο.
Μέγαρο Μελά – εσωτερικό
Στη χώρα μας, η δράση Open House Athens, η οποία πραγματοποιείται εδώ και μια δεκαετία κάθε Άνοιξη με τη βοήθεια κατάλληλα εκπαιδευμένων εθελοντών, μας ξεναγεί σε σημαντικά οικήματα της πρωτεύουσας που παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ταυτόχρονα, μέσα από περιπάτους σε συνοικίες, το κοινό έχει την ευκαιρία να εξερευνήσει και να γνωρίσει γωνιές της πόλης με ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ο δημοφιλής θεσμός έχει ήδη αγαπηθεί από πολύ κόσμο που δίνει το παρόν στο ετήσιο ραντεβού όταν για ένα διήμερο, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο μουσείο, με εκθέματα τα ίδια της τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της.
Αυτή την Άνοιξη το Open House Athens 2024, στο πλαίσιο του Open House Europe, θα πραγματοποιηθεί στις 13 και 14 Απριλίου 2024, με 70+ κτίρια καθώς και πλήθος παράλληλων δράσεων. Φέτος, για πρώτη φορά, συμμετέχει η Εθνική Τράπεζα ανοίγοντας στο κοινό 5 εμβληματικά κτίριά της μεγάλου ιστορικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, ξεκινώντας έτσι έναν ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία. Με τον τρόπο αυτό υποστηρίζει τον ρόλο της ως ένας εξωστρεφής οργανισμός με ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, που δίνει μεγάλη σημασία στο αποτύπωμά του στη σημερινή κοινωνία, από την οποία εμπνέεται και στην οποία θέλει να προσφέρει συνεχώς.
Μέγαρο Διομήδη
Γνωρίζουμε την πόλη και την ιστορία μας
Το Μέγαρο Μελά, το Μικρό Χρηματιστήριο – Πεσμαζόγλου, το Παλαιό Χρηματιστήριο, το Μέγαρο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου και το Κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ στην Πλάκα είναι κτίρια από τα οποία έχουμε περάσει, ίσως και να τα βλέπουμε σε καθημερινή βάση αλλά πιθανόν να μην γνωρίζουμε την ιστορία τους ούτε να είχαμε την ευκαιρία να δούμε ποτέ το εσωτερικό τους. Τώρα όμως ανοίγουν τις πόρτες τους και η Εθνική Τράπεζα μας προσκαλεί να τα επισκεφτούμε και να γνωρίσουμε σημαντικά στοιχεία της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Επιπλέον, η ιστορία των κτιρίων αυτών συνδέεται σημαντικά με τη σύγχρονη ιστορία της χώρας.
Θα δούμε λοιπόν στην Αιόλου, στον αριθμό 93, το Μέγαρο Μελά – το πρώην Ταχυδρομείο -, που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το 1874 από τον Ερνέστο Τσίλλερ. Ένα κτίριο ιδιαίτερης αισθητικής και αναλογιών, το μεγαλύτερο αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής του, με εσωτερικό κλειστό αίθριο πλήρους ύψους και περιμετρικές στοές.
Στην Πεσμαζόγλου 1, το Κτίριο Α’ Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Πολύ κοντά, στη Σοφοκλέους 8-10, βρίσκεται το Κτίριο Χρηματιστηρίου Αθηνών, ένα από τα κρυμμένα διαμάντια της πόλης με εντυπωσιακή διακόσμηση τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό του.
ΜΙΕΤ
Το Μέγαρο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας επί της οδού 3ης Σεπτεμβρίου 146 είναι το πρώτο κτίριο που οικοδομήθηκε με σκοπό τη διάσωση και προβολή του ιστορικής σημασίας αρχειακού υλικού της Εθνικής Τράπεζας και διαθέτει πλήρες αρχείο, τα χρονικά όρια του οποίου συμπίπτουν με την ύπαρξη του νεοελληνικού κράτους.
Στην Πλάκα, επί της Θουκυδίδου 13 βρίσκεται το κτίριο του ΜΙΕΤ. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο, από τα λίγα εναπομείναντα κτίρια της οθωμανικής περιόδου που, μετά την απελευθέρωση, λειτούργησε ως ένα από τα πρώτα ξενοδοχεία, με το συμβολικό όνομα «Ευρώπη». Το ξενοδοχείο μετονομάστηκε σε «Βασιλικόν» ή «Royal» όταν κατά την έλευση του Όθωνα στην Αθήνα (1834), ο βασιλιάς διέμεινε σε αυτό. Στέγασε διαδοχικά το Β’ Γυμνάσιο (1852-1880), το Φρουραρχείο Αθηνών (1881), το Κακουργιοδικείο (1890-1910), οικογένειες προσφύγων (1922), αλλά και οικογένειες που νοίκιαζαν δωμάτια κατά τις δεκαετίες του ’40 και του ’60. Το 1959 περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, ενώ το 1975 αποφασίστηκε η στέγαση του Μορφωτικού Ιδρύματός της (ΜΙΕΤ). Κατά την περίοδο 1980-1984 πραγματοποιήθηκε η αποκατάστασή του υπό την επίβλεψη της Τεχνικής Υπηρεσίας της Εθνικής Τράπεζας, βάσει της μελέτης που εκπονήθηκε από τους αρχιτέκτονες Α. Σ. Καλλιγά και Α. Γ. Ρωμανό. Το 1984, μετά την αποκατάστασή του, η Εθνική Τράπεζα παραχώρησε το κτίριο στο Μορφωτικό της Ίδρυμα, και έκτοτε εδώ στεγάζονται τα κεντρικά του γραφεία.
Παλαιό Χρηματιστήριο – εσωτερικό
Πέντε από τα εξαιρετικά κτίρια της πόλης που μας αποκαλύπτονται χάρη στη συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας στη φετινή μεγάλη γιορτή της αρχιτεκτονικής. Θα είμαστε εκεί για τα γνωρίσουμε!
Οι ώρες ξενάγησης θα είναι Σάββατο & Κυριακή 10.00-14.00 για τα κτίρια Μέγαρο Μελά, Παλαιό Χρηματιστήριο & Μικρό Χρηματιστήριο, και 10.00-15.00 για το Μέγαρο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου. Το Κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ θα έχει ανοιχτές τις πόρτες του το Σάββατο, 10.00 – 16.00.
Η διάρκεια κάθε ξενάγησης είναι 15-20 λεπτά. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
κεντρική φωτογραφία: Μικρό Χρηματιστήριο – εσωτερικό