Σύμφωνα με το πόρισμα της Μόνιμης Τριμελούς Εκτιμητικής Επιτροπής για τον καθορισμό της χρηματικής αξίας αρχαίων νομισμάτων πρόκειται για μέρος νομισματικού «θησαυρού» που είχε αποκρυφθεί στα τέλη του 5ου ή στις αρχές του 4ου αι. π.Χ. στη Μικρά Ασία, αποτελούμενου από 61 αργυρούς στατήρες (δίδραχμα), κοπές πόλεων της Παμφυλίας, Κιλικίας, Ιωνίας, Κύπρου, αλλά και της Αίγινας και της Μήλου, και 994 αργυρά αθηναϊκά τετράδραχμα, μεταξύ των οποίων ένα υπόχαλκο.
Η παράδοση τους στην Τουρκία, είναι σύμφωνη με τα οριζόμενα στη Διεθνή Σύμβαση της UNESCO, του 1970, αλλά και με το «Πρωτόκολλο για την παρεμπόδιση και πρόληψη της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής, διακίνησης και μεταβίβασης κυριότητας πολιτιστικών αγαθών», που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες, στις 4 Μαρτίου του 2013, στην Κωνσταντινούπολη.
Μέσα σε πλαστικά, καμουφλαρισμένα με αδιαφανή μονωτική ταινία μπουκάλια νερού, τοποθετημένα στον πάτο τσάντας που περιείχε φαγητό εντόπισαν τα νομίσματα οι ελληνικές αρχές κατά τη διάρκεια ελέγχου που διενεργούσαν, τον Ιούλιο του 2019, στο τελωνείο των Κήπων, στον Έβρο και συγκεκριμένα σε λεωφορείο που ερχόταν από την Τουρκία. Ο κάτοχός τους παραδέχτηκε ότι τον προσέγγισαν άγνωστοι και τού ζήτησαν να μεταφέρει τα λυδικά νομίσματα στη Γερμανία έναντι αμοιβής ύψους 1400 ευρώ.
Αμέσως μετά την κατάσχεση, η υπόθεση παραπέμφθηκε στην ελληνική δικαιοσύνη και τα νομίσματα μεταφέρθηκαν για ενδελεχή έλεγχο στο Νομισματικό Μουσείο. Εν συνεχεία εστάλησαν, μέσω του υπουργείου Εξωτερικών, φωτογραφίες των νομισμάτων στις αρμόδιες τουρκικές υπηρεσίες οι οποίες συμφώνησαν απολύτως με το ελληνικό πόρισμα και μετά την ολοκλήρωση του δικαστικού σκέλους της υπόθεσης και την καταδικαστική απόφαση εναντίον του Τούρκου υπηκόου για απόπειρα παράνομης εισαγωγής των νομισμάτων στη χώρα μας, Ελλάδα και Τουρκία προέβησαν σε μια σειρά επαφών με στόχο την επιστροφή της συλλογής νομισμάτων.
«Για την Ελλάδα, ο επαναπατρισμός κάθε πολιτιστικού αγαθού, που παρανόμως έχει εξαχθεί από το έδαφός μας, αποτελεί αφορμή μεγάλης χαράς και ικανοποίησης. Η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις χώρες-θύματα κλοπών, λεηλασίας και παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών θησαυρών τους. Γι΄ αυτό, οι Έλληνες έχουμε ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα των επαναπατρισμών. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι όλες οι παρανόμως εξαχθείσες αρχαιότητες, από οποιαδήποτε χώρα, πρέπει να επιστρέφουν στον τόπο προέλευσής τους και στους λαούς, στους οποίους ανήκουν, ως μέρος της συλλογικής τους ταυτότητας. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα, βρίσκεται στην διεθνή πρωτοπορία της πάταξης της αρχαιοκαπηλίας, του οργανωμένου εγκλήματος εις βάρος της ιστορικής μνήμης κάθε λαού» υπογράμμισε η Λίνα Μενδώνη ενώ ευχαρίστησε τον Τούρκο ομόλογό της για την στήριξη της χώρα του στο εθνικό μας αίτημα, της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα.
Η υπουργός Πολιτισμού, ωστόσο, άφησε και μία έμμεση αιχμή για τη μη συμμόρφωση, σε ορισμένες περιπτώσεις, της Τουρκίας με τα όσα ορίζει η UNESCO σχετικά με τη διαχείριση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς: «Εμείς αποδίδουμε αρχαιότητες στη χώρα στην οποία ανήκουν. Αυτό είναι το νόμιμο, το ηθικό και το δεοντολογικά ορθό. Η Ελλάδα σήμερα επιστρέφει, δι ημών, στην Τουρκία, στη χώρα προέλευσής τους, τα παρανόμως διακινηθέντα νομίσματα. Η Ελλάδα αποκαθιστά τη ζημία, συμπορευόμενη με τις αρχές της UNESCO και της μεταξύ μας Συμφωνίας» δήλωσε για να καταλήξει λέγοντας με νόημα: «Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για την διάσωση του πολιτισμού μας και της ιστορικής μας μνήμης»
Εύβοια: «Την ώρα που πέθαινε τον περιέλουσαν με αγιασμό» λέει ο δικηγόρος των παιδιών του 66χρονου
Αναστασία Κουκά