«Ηθελα να δημιουργήσω κάτι που να μην είναι μόνο όμορφο, αλλά να μεταφέρει συναισθήματα. Η Κάλλας δεν ήταν απλώς μια καλλιτέχνις. Ηταν μια προσωπικότητα γεμάτη αντιφάσεις: ευαισθησία και πάθος, φόβο και αγωνία. Ολα αυτά προσπάθησα να τα αποτυπώσω στο έργο μου», εξηγεί ο Νίκος Φλώρος, γνωστός για την ικανότητά του να αιχμαλωτίζει την ψυχή στα έργα του. «Η επιλογή της Βενετίας ήταν για μένα αυτονόητη. Ηθελα η Κάλλας να επιστρέψει εκεί όχι μόνο ως ανάμνηση, αλλά και ως φυσική παρουσία μέσα από το γλυπτό μου», συμπληρώνει για το σημείο όπου η θρυλική σοπράνο έζησε μερικές από τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας της.
Η σχέση του Νίκου Φλώρου με τη Μαρία Κάλλας δεν ήταν από την αρχή προφανής. «Το 2005 μου ζήτησαν να δημιουργήσω μια σειρά έργων εμπνευσμένα από εκείνη. Δεν υπήρξα ποτέ φανατικός θαυμαστής της λυρικής μουσικής, ούτε και είχα εμβαθύνει στη ζωή της Κάλλας. Ομως, καθώς άρχισα να ερευνώ την καλλιτεχνική πορεία και την προσωπικότητά της ένιωσα μια μοναδική σύνδεση μαζί της. Η Κάλλας δεν ήταν μόνο μια φωνή. Ηταν μια γυναίκα γεμάτη πάθος, αγωνία, ευαισθησία και δύναμη. Ολα αυτά με συγκίνησαν και με ώθησαν να την αποτυπώσω με τον δικό μου τρόπο σε διάφορα έργα», αναφέρει ο εικαστικός.
Το γλυπτό που στέκει σήμερα έξω από το Teatro La Fenice περιλαμβάνει στοιχεία που αναδεικνύουν την ελληνική ταυτότητα της Κάλλας -όπως η φιγούρα της που θυμίζει την κλεμμένη Καρυάτιδα από το Ερέχθειο της Ακρόπολης και η ελληνική σημαία τυλιγμένη γύρω της-, η οποία αποδίδεται με διακριτικό αλλά ευδιάκριτο τρόπο. «Η Κάλλας δεν υπήρξε μόνο μια διεθνής προσωπικότητα. Ηταν και παραμένει σύμβολο της Ελλάδας, μιας χώρας με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Ηθελα αυτό να φανεί μέσα από το έργο μου», διευκρινίζει ο καλλιτέχνης.
Η υποδοχή του γλυπτού στη Βενετία, τον προηγούμενο Δεκέμβριο, ήταν θερμή. Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε για να το θαυμάσει από κοντά, ενώ τα ΜΜΕ έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην πολιτιστική του σημασία. Ομως, η Βενετία είναι μόνο η αρχή. Το γλυπτό αυτό δεν σχεδιάστηκε για να περιορίζεται στον χώρο ή τον χρόνο, αλλά για να ταξιδεύει, ενώνοντας πολιτισμούς και ανθρώπους, όπως και η ίδια η Μαρία Κάλλας: επόμενοι σταθμοί του είναι η Ρώμη, η Λισαβόνα, οι ΗΠΑ και πιθανότατα η Αυστραλία. Παρομοίως, η τέχνη του Ν. Φλώρου δεν είναι απλώς αισθητική, αλλά ένα μήνυμα. «Η τέχνη πρέπει να ταξιδεύει. Αυτό το έργο είναι μια γέφυρα που ενώνει την Ελλάδα με τον κόσμο, τη μνήμη της Κάλλας με το παρόν και το μέλλον», σημειώνει ο ίδιος.
Η δημιουργία του συγκεκριμένου γλυπτού ήταν μια απαιτητική διαδικασία τόσο από καλλιτεχνική όσο και από τεχνική άποψη, αφού χρειάστηκαν 500 κιλά ατσάλι για να ολοκληρωθεί. «Ηθελα το γλυπτό να είναι διαχρονικό, να αντέξει στον χρόνο.
Οταν εμείς δεν θα είμαστε πια εδώ, το έργο αυτό θα συνεχίσει να υπάρχει, να μιλά για την Κάλλας και την Ελλάδα. Δεν είμαι παρά ένας εργάτης της τέχνης που μου δόθηκε η ευκαιρία να φτιάξω κάτι που ελπίζω να αντέξει. Το αν είναι καλό ή όχι δεν είναι στη δική μου κρίση, αλλά του χρόνου. Ο χρόνος είναι ο μεγάλος κριτής – και οι μελλοντικές γενιές θα είναι αυτές που θα αποφασίσουν την αξία του γλυπτού μου», λέει ο καλλιτέχνης.
Το γλυπτό της Μαρίας Κάλλας αντικατοπτρίζει την ψυχή, την ιστορία της και την κληρονομιά που άφησε πίσω της. «Η Κάλλας ζούσε με πάθος, με μια ένταση που μόνο ένας άνθρωπος με βαθιά σύνδεση με τις ρίζες του μπορεί να έχει. Αυτή η σύνδεση είναι που την κάνει διαχρονική και παγκόσμια». Αν και το έργο είναι σχεδιασμένο για να ταξιδεύει, ο Νίκος Φλώρος έχει ένα όραμα για το πού θα μπορούσε κάποια στιγμή στο μέλλον να τοποθετηθεί μόνιμα. «Φαντάζομαι το γλυπτό σε έναν βράχο μέσα στο Αιγαίο, εκεί όπου σκορπίστηκαν οι στάχτες της. Να είναι σαν να αναδύεται από τη θάλασσα, συμβολίζοντας την αιωνιότητα της Κάλλας, της Ελλάδας και της τέχνης. Να δημιουργήσει ένα πολιτιστικό σύνορο. Αυτό θα ήταν το ιδανικό μέρος για ένα τέτοιο έργο».
Κάθε πόλη που φιλοξενεί το γλυπτό της Μαρίας Κάλλας προσθέτει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του, αποτελώντας σταθμό σε ένα ταξίδι που συνεχίζεται, όπως και η κληρονομιά της κορυφαίας υψίφωνου. Γιατί η Μαρία Κάλλας δεν είναι μόνο ένα πρόσωπο ή μια φωνή. Είναι η Ελλάδα που δημιουργεί και ενώνει. Και αυτό είναι το μεγαλείο της τέχνης: να δίνει ζωή και φωνή σε ό,τι αξίζει να μείνει για πάντα